Dược sĩ Cao Hà
Trẻ biếng ăn là tình trạng khá phổ biến, xảy ra ở hầu hết các bé từ 2 - 5 tuổi. Vì vậy, mỗi ngày đều có hàng trăm câu hỏi gửi về website của các bậc phụ huynh liên quan đến vấn đề biếng ăn. Dưới đây, chúng tôi sẽ giải đáp 5 câu hỏi thường gặp nhất về tình trạng biếng ăn mà cha mẹ nào cũng cần biết.
Biếng ăn sinh lý kéo dài bao lâu?
Biếng ăn sinh lý có nghĩa là tình trạng ăn uống kém, chán ăn diễn ra liên tục trong một thời gian mà không do các bệnh lý thực thể gây ra. Những bệnh lý gây ra tình trạng chán ăn ở trẻ như viêm họng, viêm VA, viêm amidan, viêm phổi, nhiễm giun sán,... Biếng ăn sinh lý thường diễn ra trong khoảng 2 - 3 tuần và ít ảnh hưởng tới sức khỏe.
Trẻ biếng ăn cần phải làm gì?
Để khắc phục tình trạng trẻ biếng ăn một cách hiệu quả, cha mẹ cần chú ý thực hiện một số biện pháp sau:
- Tuyệt đối không ép trẻ ăn khi chúng không muốn. Đây là thời điểm nên hướng trẻ có hành vi ăn tốt hơn ép ăn. Cha mẹ ép ăn trong giai đoạn này sẽ làm trẻ biếng ăn kéo dài đến 3 - 4 tuổi hoặc lâu hơn.
- Thiết lập giờ ăn cố định trong ngày.
- Bữa ăn không kéo dài quá 30 phút.
- Không tivi, ipad, đồ chơi.
- Các bữa ăn cách nhau ít nhất 2 tiếng.
- Nên để trẻ ngồi vào bàn ăn cùng gia đình.
- Thiết kế bữa ăn đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng, cân bằng giữa các nhóm chất. Các chuyên gia dinh dưỡng đều cho rằng, một thực đơn với ít mỡ động vật, vừa đủ tinh bột, nhiều rau xanh, thịt nạc sẽ giúp trẻ phát triển tốt nhất.
- Nên chế biến món ăn đa dạng thực phẩm và nhiều hương vị sẽ giúp trẻ ngon miệng, ăn tốt hơn, kích thích hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả.
- Cha mẹ hãy cố gắng nấu thức ăn cho bé với đầy đủ 4 nhóm chất cơ bản sau:
+ Carbohydrates: Gạo, yến mạch, ngũ cốc, quinoa, kiều mạch, chuối, khoai lang, đậu gà,…
+ Đạm: Thịt, cá, trứng, sữa đậu phụ, đậu lăng, sữa, các loại hạt,…
+ Chất béo: Bơ, cá hồi, dầu oliu, óc chó, hạt lanh,…
+ Vitamin và khoáng chất: Rau xanh, cà rốt, củ cải, hạnh nhân, đậu nành,…
Trẻ biếng ăn uống sữa gì?
Trẻ biếng ăn uống sữa gì nhanh tăng cân cũng là vấn đề nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Để giúp cha mẹ lựa chọn đúng sữa cho con mình giúp cải thiện nhanh chóng cân nặng, cần chú ý một số điều sau:
- Chọn sữa phù hợp với lứa tuổi: Do hệ miễn dịch, tiêu hóa của trẻ nhỏ còn non yếu nên rất dễ bị rối loạn. Nếu bạn lựa chọn sữa không phù hợp với độ tuổi, điều này sẽ gây ra các triệu chứng như: Tiêu chảy, táo bón, đi ngoài phân sống,... Hay việc đổi sữa liên tục cũng khiến cho hệ tiêu hóa của trẻ không kịp thích nghi và dẫn đến tình trạng rối loạn tiêu hóa, kém hấp thu, bé khó tiêu, đầy bụng, biếng ăn. Với mỗi độ tuổi, trẻ sẽ có những công thức dinh dưỡng phù hợp riêng. Do đó, ngay từ đầu, việc dùng sữa đúng với độ tuổi và tình trạng của trẻ là điều quan trọng mà cha mẹ cần quan tâm, đặc biệt là ở những bé biếng ăn.
- Chọn sữa cao năng lượng: Với những trẻ biếng ăn thì nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng và năng lượng là rất cao. Trong sữa cao năng lượng có đầy đủ, đa dạng các thành phần vitamin, khoáng chất và vi chất thiết yếu khác như: DHA, acid linoleic, cholin, canxi, vitamin D3, chất béo,… và với hàm lượng cao hơn giúp bù lại sự thiếu hụt, đảm bảo trẻ phát triển toàn diện về thể chất lẫn trí tuệ. Vì vậy, cha mẹ nên chọn sữa cho trẻ biếng ăn 2 tuổi là loại cao năng lượng.
- Chọn sữa tốt cho hệ tiêu hóa: Thông thường, sữa công thức có thành phần giống sữa bò với lượng đạm gấp 2,5 lần trong sữa mẹ. Mặt khác, sữa mẹ chứa nhiều đạm whey dễ tiêu hóa. Còn sữa bò chứa đến 80% là đạm casein khó tiêu hóa hơn nên trẻ rất dễ bị táo bón khi dùng sữa công thức. Do vậy, để khắc phục tình trạng này, cha mẹ nên chọn sữa có thêm thành phần lợi khuẩn, chất xơ để giúp hệ tiêu hóa của trẻ luôn khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch.
- Chọn sữa kích thích trẻ ăn ngon miệng: Cha mẹ đừng kỳ vọng sữa sẽ có tác dụng ngay lập tức mà hệ tiêu hóa của trẻ cần 1 - 2 tháng để làm quen với sữa mới. Hãy chọn sữa có các thành phần như: Kẽm, taurin, vitamin nhóm B, lysin,… để kích thích sự thèm ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Trẻ biếng ăn nên bổ sung gì?
Trẻ biếng ăn nên bổ sung gì để tránh suy dinh dưỡng? Dưới đây là một số gợi ý đến từ chuyên gia:
- Kẽm: Kẽm là nguyên tố quan trọng trong sự chuyển hóa của tế bào vị giác, đồng thời có tác dụng bảo vệ tế bào vị giác và khứu giác. Bổ sung nguyên tố này sẽ kích thích cảm giác thèm ăn ở trẻ.
- Lysine: Lysine là một trong những acid amin tham gia vào quá trình tổng hợp protein của cơ thể. Acid amin này không tự tổng hợp mà phải lấy từ nguồn thức ăn bên ngoài. Do vậy, cần bổ sung lysin cho bé từ: Thịt đỏ, thịt heo, trứng,…
- Các vitamin nhóm B: Các vitamin nhóm B đều tham gia vào phản ứng chuyển hóa carbohydrat sản sinh năng lượng cũng như protein và chất béo. Nó liên quan đến hoạt động sống của rất nhiều cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, đây lại là nhóm vitamin tan trong nước nên đào thải ra khỏi cơ thể hàng ngày và hầu như không được dự trữ. Do vậy, cần bổ sung các vitamin này để duy trì hoạt động sống của cơ thể.
- Chất xơ: Không chỉ với người lớn mà ở trẻ em, chất xơ đều có vai trò quan trọng trong việc bôi trơn đường tiêu hóa, hạn chế táo bón. Ngoài ra, chất xơ cũng làm cho hệ lợi khuẩn đường ruột phát triển, giúp trẻ ăn ngon hơn.
- Acid béo omega-3: Omega-3 gồm 2 loại DHA và EPA, trong đó, DHA chiếm ¼ trong tổng lượng chất béo ở não, là chất quan trọng trong phát triển thị lực cũng như thần kinh ở trẻ. Việc bổ sung omega-3 không chỉ giúp trẻ thông minh hơn mà còn hạn chế chứng biếng ăn gây ra bởi yếu tố tâm lý.
- Probiotic: Trẻ biếng ăn dễ gặp phải các tình trạng như: Tiêu chảy, đầy bụng và rối loạn tiêu hóa. Probiotic có trong các sản phẩm sữa chua uống hiện nay cung cấp một lượng lớn lợi khuẩn cho trẻ, làm ổn định đường tiêu hóa.
- Sắt: Sắt là thành phần chính của hemoglobin và hồng cầu. Do vậy, thiếu hụt sắt từ khẩu phần ăn sẽ làm trẻ có khả năng bị thiếu máu cao, gây ra tình trạng mệt mỏi do mô và tế bào không được cung cấp đủ oxy.
- Canxi và vitamin D: Trẻ biếng ăn thường thiếu canxi, gây nên tình trạng loãng xương và gãy xương. Việc bổ sung canxi và vitamin D còn làm cho trẻ cao lớn hơn.
Trẻ biếng ăn uống thuốc gì?
Tùy thuộc vào nguyên nhân khiến bé lười ăn mà cân nhắc có cần phải uống thuốc để cải thiện hay không. Với trường hợp nguyên nhân gây lười ăn do các bệnh lý như: Viêm dạ dày, viêm đường hô hấp trên, hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng,... mới cần sử dụng thuốc. Điều trị khỏi các bệnh lý này thì tình trạng lười ăn sẽ được cải thiện.
Với các trường hợp lười ăn do rối loạn tiêu hóa, loạn khuẩn đường ruột thì không cần sử dụng thuốc mà nên bổ sung lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, men tiêu hóa thì sẽ khắc phục được tình trạng lười ăn.
Với các trường hợp lười ăn do chế độ ăn uống, sinh hoạt thì nên điều chỉnh hợp lý, không cần sử dụng thuốc, tình trạng biếng ăn cũng sẽ sớm được cải thiện.
Hiện nay, nhiều người vì quá sốt ruột về tình trạng lười ăn của con nên đã cho bé sử dụng các thuốc kích thích. Tuy nhiên, các thuốc này chỉ có tác dụng tạm thời, khi dừng thuốc tình trạng lười ăn sẽ lại tiếp diễn, thậm chí còn nặng hơn. Bởi vậy, cha mẹ không nên tùy tiện cho con sử dụng thuốc kích thích ăn, đặc biệt là những sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
