Dược sĩ Cao Hà
Trẻ biếng ăn có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm sự chăm sóc sai cách của cha mẹ, do bệnh lý hoặc sinh lý. Biết được cách khắc phục sớm sẽ giúp trẻ tránh được tình trạng suy dinh dưỡng và phát triển khoẻ mạnh hơn mỗi ngày.
Trẻ biếng ăn do đâu?
Tình trạng trẻ biếng ăn xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả chủ quan và khách quan, cụ thể:
Cha mẹ chăm sóc trẻ thiếu khoa học
- Không rèn luyện thói quen tốt cho trẻ khi ăn
Ăn dặm là giai đoạn mà con bắt đầu học và hoàn thiện các kỹ năng nhai cơ bản. Vì vậy, mẹ nên bắt đầu luyện tập thói quen ăn uống cho con ngay từ thời điểm này.
Nếu trong giai đoạn ăn dặm, người mẹ không thật sự chú tâm đến việc tạo thói quen ăn uống tốt cho bé thì con sẽ hình thành những thói quen xấu. Các thói quen bao gồm: Ăn chậm, ngậm thức ăn, không chịu nhai, từ đó dẫn đến tình trạng trẻ biếng ăn, lười ăn.
- Cho trẻ vừa ăn vừa chơi
Vấn đề phổ biến hiện nay mà gần như các bố mẹ thời 4.0 đều mắc phải chính là cho con vừa ăn vừa xem tivi, điện thoại, chơi đồ chơi hoặc đi ăn dong. Những điều này không giúp các con ăn nhiều hơn mà trái lại, làm bé phân tán sự chú ý không tập trung hoàn toàn vào bữa ăn. Lâu dần sẽ tạo cho trẻ thói quen không tốt, nhất định phải xem hoặc chơi thì mới bắt đầu bữa ăn. Ngoài ra, nó cũng khiến con mất dần cảm giác ngon miệng, trẻ lười ăn hơn, không tập trung để cảm nhận mùi vị thức ăn, từ đó không còn hứng thú với việc ăn uống.
Cho trẻ vừa ăn vừa xem ti vi có thể khiến bé biếng ăn, lười ăn
- Không cho trẻ ăn đúng bữa
Việc ăn đúng bữa là điều vô cùng quan trọng đối với trẻ. Do hệ tiêu hoá của bé chưa thực sự hoàn thiện, nếu không ăn đúng bữa sẽ khiến hệ tiêu hoá của trẻ trở nên kém hơn và dẫn đến tình trạng trẻ biếng ăn.
- Chỉ cho trẻ ăn món mà chúng yêu thích
Tình trạng trẻ biếng ăn chậm lớn cũng bắt nguồn từ việc cha mẹ chỉ cho con ăn món mà chúng yêu thích thay vì thay đổi các loại thực phẩm. Việc ăn đa dạng các món sẽ giúp trẻ nhận được đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết và hoàn thiện hệ tiêu hoá.
- Cho trẻ uống nhiều nước
Dạ dày của trẻ còn nhỏ, uống quá nhiều nước trước hoặc trong bữa ăn sẽ khiến con không thể tiêu thụ nhiều thức ăn do no bụng. Vì vậy, trước và trong bữa ăn, mẹ không nên cho trẻ uống nhiều chất lỏng (ví dụ như nước hoặc sữa). Thay vào đó, hãy uống ngoài các bữa ăn sẽ giúp con đủ nước và ăn tốt hơn.
Cho con uống nhiều nước trước bữa ăn có thể khiến trẻ lười ăn
- Trẻ học từ thói quen xấu của cha mẹ
Thói quen ăn uống của bé chịu ảnh hưởng rất lớn từ gia đình, cha mẹ luôn là hình mẫu lý tưởng của con cái. Mẹ thường xuyên ăn theo thực đơn giảm cân, ăn ít thực phẩm, hay bố chỉ thích nhậu cũng tác động không nhỏ đến trẻ. Vì vậy, để con ăn ngoan, bố mẹ cũng cần xây dựng và thực hiện chế độ ăn lành mạnh, giàu dinh dưỡng, đầy đủ dưỡng chất và đa dạng thực phẩm.
- Ép trẻ ăn
Việc trẻ ăn nhiều hay ít không quan trọng, quan trọng là lượng thực phẩm bé ăn cần phù hợp lứa tuổi và nhu cầu vận động. Một số người cho rằng trẻ ăn càng nhiều càng tốt. Đây là quan niệm trái với nguyên tắc về chế độ dinh dưỡng cho trẻ, vô tình tạo áp lực cho hệ tiêu hoá của các bé. Thay vì ép con ăn nhiều một lúc, mẹ có thể chia nhỏ bữa ăn, để bé ăn đúng với nhu cầu của mình, ăn theo cách trẻ muốn để tránh tình trạng trẻ lười ăn.
Ép trẻ ăn dễ tạo tâm lý biếng ăn và chán ăn cho trẻ
Biếng ăn sinh lý
- Trẻ bị thiếu chất ngay từ khi còn trong bụng mẹ
Người mẹ khi mang thai nếu bị thiếu hụt các chất như: Sắt, kẽm, canxi và các loại vitamin cần thiết khác sẽ khiến cho thai nhi cũng bị thiếu chất dinh dưỡng. Kết quả là trẻ sinh thiếu tháng, lười bú mẹ, quấy khóc trong những tháng đầu sau sinh. Những trẻ sinh đủ ngày, đủ cân cũng có thể lười bú, bỏ bú mẹ hoặc khiến trẻ biếng ăn ngay từ lúc bắt đầu tập ăn dặm.
- Do thay đổi sinh lý
Khi bước vào những giai đoạn phát triển khả năng vận động, tiếp xúc như: Biết lật, tập ngồi, bò, biết đi, mọc răng, học nói,... trẻ thường biếng ăn. Ngay cả khi khỏe mạnh bình thường, trẻ cũng có những giai đoạn ăn kém hẳn trong vài ngày hoặc thậm chí vài tuần mà vẫn vui chơi bình thường.
Những giai đoạn này, trẻ chú ý vào khám phá khả năng của cơ thể, luyện tập kỹ năng mới nên không chú trọng đến việc ăn uống. Qua giai đoạn này, các con sẽ lại ăn uống bình thường.
Biếng ăn do bệnh lý
Do hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu nên dễ mắc phải một số bệnh lý hoặc vấn đề sức khỏe có thể ảnh hưởng đến khả năng ăn uống như:
- Trẻ gặp khó khăn khi nhai và nuốt: Việc mọc răng, nấm lưỡi, viêm amidan, áp xe lợi, nứt lưỡi có thể gây đau đớn cho trẻ khi nhai nuốt. Đây được xem là một trong những nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn.
- Rối loạn tiêu hóa: Các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, đau bụng, táo bón hoặc nôn trớ có thể khiến trẻ biếng ăn chậm lớn.
Trẻ biếng ăn do rối loạn tiêu hoá
- Nhiễm trùng: So với người lớn, hệ miễn dịch của trẻ rất non nớt nên chưa có nhiều cơ chế bảo vệ trước các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Vì vậy, các bé dễ bị mệt mỏi, sốt hoặc ho do nhiễm trùng đường hô hấp hoặc viêm ruột, viêm dạ dày. Khi trẻ bị nhiễm khuẩn, hàm lượng các vitamin và khoáng chất bị mất đi rất lớn, đặc biệt là vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, sắt, kẽm, magie,... làm trẻ lười ăn. Bên cạnh đó, khi dùng kháng sinh cho trẻ bị nhiễm khuẩn cùng dễ dẫn đến loạn khuẩn đường ruột, gây chán ăn, khó tiêu và chướng bụng.
- Nhiễm ký sinh trùng: Các loại ký sinh trùng như giun, sán cũng gây ra tình trạng biếng ăn ở trẻ.
>>>XEM THÊM: Trẻ 1 tuổi biếng ăn phải làm sao? Cùng xem bí quyết dưới đây
Các dấu hiệu nhận biết tình trạng trẻ lười ăn
Khi trẻ có trên 2 biểu hiện dưới đây sẽ được coi là biếng ăn, cụ thể:
- Không chịu ăn hết khẩu phần.
- Bữa ăn thường kéo dài quá 30 phút.
- Ăn ít hơn 1⁄2 khẩu phần ăn theo tuổi.
- Ngậm thức ăn và không chịu nuốt.
- Chạy trốn, từ chối không ăn, hoặc khóc lóc khi trông thấy thức ăn.
- Có phản ứng buồn nôn khi trông thấy thức ăn.
- Trẻ không thể tăng cân trong suốt 3 tháng liền.
Nếu trẻ có những biểu hiện trên, bạn cần đưa bé đến gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân chính xác khiến trẻ biếng ăn và có biện pháp khắc phục kịp thời.
Trẻ biếng ăn thường ngậm thức ăn không chịu nuốt
Biếng ăn gây ra hậu quả gì?
Trẻ biếng ăn kéo dài có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng đến sự phát triển và tăng trưởng về mặt thể chất cũng như tinh thần, cụ thể:
Kém hấp thu
Các chuyên gia chăm sóc sức khoẻ cho biết, trẻ biếng ăn trong giai đoạn đầu đời thường có nguy cơ bị nhẹ cân hơn 3 lần, thậm chí thua kém từ 10-30% cân nặng lý tưởng so với những trẻ ăn uống tốt. Biếng ăn kéo dài sẽ làm trẻ giảm hấp thu chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự hoàn thiện và phát triển của cơ thể.
Suy giảm hệ miễn dịch
Ruột đảm nhận 50% khả năng miễn dịch của cơ thể, do đó, việc trẻ biếng ăn sẽ làm giảm đề kháng của cơ thể, khiến trẻ dễ mắc các bệnh vặt hơn so với những đứa trẻ vốn được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ.
Chậm phát triển về mặt trí tuệ và cảm xúc
Trí tuệ và cảm xúc của trẻ được quyết định bởi 3 yếu tố: Dinh dưỡng, gen, môi trường sống và học tập. Khi trẻ lười ăn, ngoài việc kém hấp thu chất dinh dưỡng cần cho sự phát triển của trí não, nó còn khiến trẻ hay ốm yếu, mệt mỏi. Quá trình học tập cũng như rèn luyện của trẻ cùng bị gián đoạn. Những hậu quả này kéo dài sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển toàn diện về EQ và IQ của trẻ.
Trẻ biếng ăn có thể bị chậm phát triển trí tuệ và cảm xúc
Suy dinh dưỡng thể thấp còi
Biếng ăn khiến trẻ thiếu đi các chất cần thiết cho sự phát triển về xương và cơ bắp, dẫn đến trẻ không thể phát triển đầy đủ, trông thấp bé hơn so với chiều cao, cân nặng chuẩn.
Cần làm gì khi trẻ biếng ăn?
Sau khi đã tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân biếng ăn, các bậc phụ huynh sẽ thấy rằng đây không phải là một vấn đề có thể giải quyết nếu chỉ sử dụng thuốc. Vì vậy, để giúp bé ăn ngon miệng mỗi ngày, cha mẹ cần áp dụng các cách sau:
- Trước tiên, cần xác định xem có nguyên nhân bệnh lý hay tâm lý gây biếng ăn ở trẻ không, sau đó hãy tìm cách khắc phục. Bạn nên tẩy giun cho trẻ 6 tháng một lần, giữ gìn vệ sinh răng miệng và điều trị bệnh nhiễm trùng (nếu có).
- Xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ, chọn các loại thức ăn có khả năng kích thích các giác quan, cảm quan phù hợp với đặc điểm độ tuổi của bé.
- Không ép trẻ ăn là một nguyên tắc cơ bản dành cho cha mẹ trong quá trình khắc phục chứng biếng ăn cho con. Nếu bé thích ăn một số món cố định, bạn cứ nấu cho bé ăn, miễn là bữa ăn vẫn đầy đủ các nhóm chất. Sau đó giới thiệu dần món mới để bé làm quen và tập ăn dần.
Tránh ép trẻ ăn là biện pháp khắc phục chứng biếng ăn hiệu quả
- Để khắc phục tình trạng trẻ lười ăn, bạn nên cho bé vận động thể lực nhiều hơn mỗi ngày. Bạn nên cho bé vui chơi, vận động ngoài trời ít nhất 30 phút/ngày, nhằm kích thích cảm giác đói, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
- Tăng cường bổ sung các vi chất dinh dưỡng định kỳ cùng là một bước cần thiết để xử lý tình trạng biếng ăn ở trẻ. Ngay cả khi trẻ ăn uống đủ lượng mỗi ngày vẫn có nguy cơ thiếu 50% nhu cầu vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là những chất dễ thiếu như: Kẽm, vitamin nhóm B, vitamin A và vitamin D. Chính vì vậy, cha mẹ cần bổ sung vi chất dinh dưỡng định kỳ cho trẻ theo khuyến nghị của các chuyên gia.
Lợi khuẩn Bacillus subtilis - Giải pháp khắc phục hiệu quả chứng biếng ăn cho trẻ
Bên cạnh những giải pháp chữa biếng ăn cho trẻ được đề cập ở trên, cha mẹ cũng có thể cho bé sử dụng sản phẩm với thành phần chính là lợi khuẩn Bacillus subtilis một sản phẩm đạt Top 10 thương hiệu Vàng chất lượng Quốc tế năm 2020.
Dưới đây là 3 lý do mẹ nên chọn sản phẩm có thành phần chính là Bacillus subtilis cho con:
- Sản phẩm có chứa các lợi khuẩn cần thiết cho hệ tiêu hoá của con, điển hình là Bacillus subtilis giúp con tăng cường tiêu hoá và kích thích ăn ngon.
- Ngoài ra, cốm vi sinh cũng có chứa các thành phần khác như: Calcium gluconate; inulin; fructose oligosaccharide; cao bạch truật; cao hoài sơn; cao sơn tra; l-lysine; taurine; magnesium; kẽm gluconate; vitamin B5; vitamin B6; vitamin B2; vitamin B. Đây đều là các vi chất cần thiết cho con phát triển toàn diện, cải thiện tình trạng trẻ biếng ăn chậm lớn. Hơn nữa, các thành phần từ thiên nhiên này rất an toàn với sức khỏe của trẻ nhỏ và không gây ra tác dụng phụ.
Tình trạng trẻ biếng ăn luôn là nỗi băn khoăn rất lớn đối với nhiều bậc phụ huynh. Tuy nhiên, việc biết được nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ sẽ giúp cha mẹ có biện pháp khắc phục vấn đề này một cách hiệu quả, từ đó giúp trẻ ăn ngon miệng hơn và phát triển khoẻ mạnh hơn mỗi ngày.
Nguồn tham khảo:
https://parenting.firstcry.com/articles/anorexia-in-children-causes-symptoms-and-treatment/
https://www.momjunction.com/articles/tips-to-deal-with-anorexia-in-infants_00352976/
